BishopAccountability.org
	De Opmerkelijke Tussenkomsten Van Een Procureur-generaal De Morgen July 7, 2010 http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/De-Gedachte/article/detail/1129993/2010/07/07/De-opmerkelijke-tussenkomsten-van-een-procureur-generaal.dhtml Yves Desmet, politiek commentator bij De Morgen, meent dat Marc de le Court een eigenzinnige invulling geeft aan zijn job. Zes dagen na de huiszoeking in het aartsbisdom startte procureur-generaal Marc de le Court al een onderzoek naar het onderzoek. Het is niet de eerste vreemde beslissing van deze magistraat, die de rol van het Openbaar Ministerie totaal ongepast invult, vindt Desmet. De beslissing van het parket-generaal om al een onderzoek naar het onderzoek te gelasten, nog voor de speurders de tijd hebben gehad alles na te lezen wat ze in beslag hebben genomen, heeft in gerechtelijke kringen voor opschudding gezorgd. Niet zozeer omdat het parket toezicht houdt op een lopend onderzoek - dat is zelfs eerder gewoonte dan uitzondering - als wel omwille van de timing ervan en de communicatie die errond gevoerd werd. Het parket, de instantie die voor de raadkamer of de kamer van inbeschuldigingstelling een vordering namens de gemeenschap moet stellen, zorgt er immers voor dat het dossier zo goed mogelijk op tafel komt. Liefst zonder al te veel procedurefouten of onwettelijke onderzoeksdaden, want dat zou koren op de molen van de verdediging zijn. Maar hoe kom je erbij dat zoiets het geval zou kunnen zijn als het onderzoek nog maar pas begonnen is, en de eerste analyse, laat staan het eerste onderzoeksresultaat, nog geboekt moet worden? Waarom zeg je dan al meteen dat het niet uitgesloten is dat een andere onderzoeksrechter zal worden aangesteld om het onderzoek over te nemen, terwijl de eerste aanwijzing - we hebben het nog niet eens over een bewijs - dat de huidige onderzoeksrechter in de fout is gegaan, nog geleverd moet worden? Terwijl je als procureur-generaal niet eens de bevoegdheid hebt om te beslissen van onderzoeksrechter te veranderen? Het lijkt er sterk op dat de procureur-generaal het onderzoek al wil discrediteren nog voor het begonnen is, en verschillende speurders voelen zich door deze stap dan ook behoorlijk geintimideerd. Niet onterecht, want procureur-generaal Marc de le Court is niet aan zijn proefstuk toe. Fortisgate Wie er juist gebeld heeft met wie, of er al dan niet druk is geweest, of de scheiding der machten geschonden werd, helemaal zeker hebben we het nooit geweten ten tijde van Fortisgate. Maar bij herhaling is toen wel gebleken dat er een fors spanningsveld bestond tussen de zetelende en de staande magistratuur, tussen de mensen die de vonnissen en arresten in alle onafhankelijkheid moeten kunnen redigeren en de mensen die de belangen van de overheid in de rechtbank moeten verdedigen. Daar kon je zonder overdrijving zelfs gewagen van een echte guerre des juges. Er werd zelfs een echte brievenoorlog gevoerd tussen Ghislain Londers, de voorzitter van het Hof van Cassatie, en de procureur-generaal bij het hof van beroep te Brussel. Diezelfde procureur-generaal stapte het kantoor van de voorzitter van het hof van beroep binnen met de eis de samenstelling van de kamer te veranderen, wat niet zijn bevoegdheid is. Diezelfde procureur-generaal ging met een brief zelfs zover te pogen de val van de regering-Leterme te verhinderen. Diezelfde procureur-generaal was... Marc de le Court. Er was toen de opmerkelijke brief van rechter Blondeel, die het uiteindelijke Fortisarrest uitsprak, en de bemoeienissen van de le Court bij datzelfde Hof, die door rechter Blondeel als een poging tot beinvloeding van de rechtspraak werden beschouwd. Diezelfde de le Court drong nadien zelfs bij minister van Justitie Vandeurzen aan op een toepassing van het uitzonderingsartikel 1088, om alsnog het Fortisarrest van de kaart te vegen. Diezelfde procureur-generaal bleek ook perfect op de hoogte van het geheim van het beraad, wat hij absoluut niet zou mogen weten. Vele magistraten in de zetelende magistratuur vonden het optreden van de procureur-generaal toen ongepast, maar de le Court blijft volharden in zijn eigenzinnige invulling van zijn job, toen ten dienste van CD&V binnen de regering-Leterme, nu ook weer ten objectieve dienste van het aartsbisdom. Vermoeden van partijdigheid De staande magistratuur of het parket heeft volgens de wet de opdracht om in alle onafhankelijkheid de belangen van de gemeenschap te verdedigen, strafvorderingen in te stellen en toe te zien op een ordentelijk verloop van de rechtsgang. Die opdracht vertrekt vanuit een universaliteitsprincipe: de parketmagistraat wordt verondersteld de gemeenschap als geheel te vertegenwoordigen. Maar wat gebeurt er wanneer die overheid een belanghebbende wordt, en zoals in de Fortisaffaire een procespartij? Is het dan de taak van het Openbaar Ministerie om partij te kiezen voor diezelfde overheid, ook al is die persoonlijk belanghebbende partij? Eigenlijk is dat uitgesloten. Toch is minstens de indruk gewekt dat een aantal magistraten van het parket hemel en aarde bewogen heeft om de particuliere belangen van de overheid te verdedigen, en niet de universele belangen van de gemeenschap. Dat scenario lijkt zich te herhalen: opnieuw neemt diezelfde parketmagistraat een beslissing die ingaat tegen het onderzoek dat de gemeenschap via de onderzoeksrechter uitvoert naar de mogelijke betrokkenheid van de katholieke kerk in een doofpotoperatie rond massaal kindermisbruik door geestelijken. Op die manier is meteen ook de indruk gewekt van een vermoeden van partijdigheid vanuit het ambt van het Openbaar Ministerie. Dat vermoeden heb je als gewone rechtsonderhorige overigens iedere keer als je een rechtbank binnenstapt. De burger zit beneden in de zaal en kijkt van het beklaagdenbankje letterlijk op naar een verhoog, waar de rechter die over hem een onafhankelijk oordeel moet vellen haast zij aan zij zit met de parketmagistraat, die als opdracht heeft u te laten veroordelen. Alleen al de ruimtelijke ordening van onze rechtszalen schept een feitelijk onevenwicht tussen de verdediging en de aanklager, terwijl dat eigenlijk evenwaardige procespartijen dienen te zijn. Hoe sterk dat onevenwicht in de geesten zit, wordt ook aangetoond door het eenvoudige gegeven dat een meerderheid van de bevolking niet eens het onderscheid zou kunnen maken tussen de functies en taken van de zetelende en de staande magistratuur. Voor de meeste mensen, zelfs voor een aantal journalisten, zijn dat allemaal 'rechters'. Gevreesd mag worden dat ook een aantal parketmagistraten het soms moeilijk heeft met dat onderscheid: ze lopen dagelijks door dezelfde gangen als de rechters, vangen daar dingen op die ze soms wel, soms niet behoren te weten, en leven eigenlijk in een professioneel concubinaat met de rechtbank. Sommigen, zoals procureur-generaal Marc de le Court, gedragen zich zelfs alsof ze de baas van de rechtbank en de zetelende magistratuur zijn, terwijl ze daar wettelijk niets over te vertellen hebben. Napoleontisch tijdperk Die verhouding stamt uit het napoleontische tijdperk, toen de overheid nog bijzonder bevreesd was voor een te onafhankelijke rechtbank en al zeker niet wou weten van het principe dat een burger wel eens dezelfde rechtspositie zou kunnen hebben als de staat. Maar ook al is Napoleon intussen bijna tweehonderd jaar dood, onze rechtbankordening is wel dezelfde gebleven. Dat is absoluut niet normaal. Een Amerikaans jurist bekijkt ons systeem met volslagen ongeloof, en zou niet kunnen aanvaarden dat het Openbaar Ministerie zijn opdracht zo ruim interpreteert en dergelijke feitelijke privileges op de rechtsuitoefening heeft. In de Verenigde Staten weerspiegelt de rechtbank de correcte verhoudingen tussen overheid en beklaagde: ze zitten er zij aan zij, allebei hun zaak pleitend voor een rechter die voor hen zetelt. Het zou daar ook ondenkbaar zijn dat de aanklager zijn kantoor zou houden in de gebouwen van de rechtbank, al was het maar om elke schijn van partijdigheid te vermijden. De opeenvolgende optredens van de procureur-generaal de le Court zijn evenvele argumenten om dat Amerikaanse systeem te volgen, en ervoor te zorgen dat het Openbaar Ministerie zo snel mogelijk uit de rechtbanken verdwijnt. Ze zijn daar enkel nodig wanneer ze moeten optreden in een proces. Net zoals wij allemaal.
Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.