BishopAccountability.org
 
  Operatie Kelk: Wat Vooraf Ging?

De Standaard
August 31 2010

http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=DMF20100831_049&subsection=3

MAART

Het 42-jarige slachtoffer telefoneert naar zijn oom-bisschop, Roger Vangheluwe, die hem misbruikte van zijn vijfde tot zijn achttiende jaar. Hij vraagt een afspraak met zijn oom en vraagt dat ook diens 'overste', die hij niet bij naam noemt, erbij zou zijn.

Het gonst in die periode in de pers van verhalen over misbruik in de katholieke Kerk in andere landen. In zijn eerste paasmis als nieuwe aartsbisschop van ons land verwijst Andre Leonard naar de recente schandalen rond pedofilie in de Kerk. Die mogen niet in de doofpot, zegt Leonard in zijn homilie. Het slachtoffer vat daardoor na vele jaren van twijfel moed en vindt dat het tijd is om de hierarchie van de kerk eindelijk ook persoonlijk te vertellen dat zijn oom hem al die jaren heeft misbruikt. Uit schaamte en onder druk van zijn katholieke entourage heeft hij dat nooit eerder gedurfd.

(Priester Rik Deville beweert dat hij Danneels in de jaren negentig wel op de hoogte bracht van het misbruik door Vangheluwe, nadat een vertrouwenspersoon van het slachtoffer hem het verhaal had verteld. Dat gebeurde zonder het medeweten van het slachtoffer zelf, red.)

De misbruikte neef heeft zijn oom-bisschop wel al zelf ter verantwoording geroepen, vele jaren geleden. Hij confronteerde hem toen met de feiten en de gevolgen ervan. Vangheluwe heeft daarom sinds eind jaren negentig uit eigen beweging duizenden euro's schadevergoeding betaald aan zijn neef. Hij stortte geld op bepaalde data: de verjaardag van zijn slachtoffer, op Nieuwjaar en op Valentijnsdag.

Het slachtoffer heeft zware psychische en fysieke gevolgen aan het misbruik overgehouden, en heeft door het misbruik nooit een volwaardig werk en inkomen gehad. Ook zijn gezinsleven staat zwaar onder druk. Hij heeft nooit geld gevraagd of geeist, maar zijn oom betaalde wel, toen hij met zijn eigen ogen zag welke schade hij bij zijn neef had aangericht.

Het slachtoffer wil een afspraak met Leonard omdat hij het beu is dat Vangheluwe naar buiten toe de rol van deugdzame bisschop blijft spelen.

8 APRIL

Het bewuste gesprek vindt plaats op donderdag 8 april. Het slachtoffer is verbaasd als hij ziet dat de gepensioneerde Godfried Danneels die dag naast Vangheluwe heeft plaatsgenomen. Hij had de nieuwe aartsbisschop, Andre Leonard, verwacht, want die is - in de ogen van het slachtoffer - de overste van Vangheluwe.

Eerst spreekt het slachtoffer apart met Danneels. Daarna wordt ook de familie van het slachtoffer erbij geroepen. De bedoeling is dat Vangheluwe de feiten bekent tegenover de hele familie, iets wat hij in de voorbije 25 jaar nog niet heeft gedaan. Het slachtoffer verwacht ook dat de hierarchie van de kerk, in casu Danneels, Vangheluwe ertoe zal dwingen ontslag te nemen. Hijzelf heeft zijn oom daar ook al meermaals vergeefs om gevraagd.

Het slachtoffer is achteraf bijzonder ontevreden. Hij heeft de indruk dat hij met een kluitje in het riet is gestuurd en dat zijn oom nooit zal aftreden.

Hij heeft heel het gesprek, zonder medeweten van de andere deelnemers, op band opgenomen. Op die manier wil hij eindelijk een bewijs tegen zijn oom, zodat die nooit meer kan ontkennen. De bedoeling is ook om het aan zijn vrouw - die er zelf niet bij is, omdat dat voor haar te emotioneel is - te laten horen.

15 APRIL

Het VRT-programma Koppen brengt op 15 april de ontroerende reportage over diaken Marc V., die in 1995 was gewijd door bisschop Roger Vangheluwe, terwijl die wist dat V. een verleden had als kindermisbruiker. Een van de slachtoffers van V. pleegde in 1991 zelfmoord, getuigt zijn broer in Koppen. De neef van Roger Vangheluwe kijkt naar de reportage en voelt zich verantwoordelijk. Als hij niet zo lang had gezwegen, had zijn oom nooit bisschop kunnen worden en had hij de diaken nooit kunnen wijden.

19 APRIL

Ondanks al zijn angst en twijfel raapt het slachtoffer in de vooravond van 19 op 20 april al zijn moed samen. Hij belt naar de commissie-Adriaenssens en vertelt aan de persoon aan de andere kant van de lijn wat zijn oom al die jaren met hem heeft gedaan. 's Anderendaags belt Adriaenssens zelf terug naar het slachtoffer, vanuit Egypte. Adriaenssens zit door de IJslandse stofwolk vast, maar op 22 april zien hij en het slachtoffer mekaar dan toch in levenden lijve.

Parallel daarmee stuurt een van de familieleden, die van nabij meemaakt hoe erg de neef eraan toe is, buiten het medeweten van het slachtoffer ook nog een reeks mails naar de Belgische bisschoppen, met dezelfde inhoud. In die mail wordt ermee gedreigd de zaak publiek te maken als Vangheluwe met Pinksteren nog op post zit. Vangheluwe zit klem. Hij bekent de feiten de volgende dagen tegenover Peter Adriaenssens, de voorzitter van de commissie Seksueel Misbruik in een Pastorale Relatie, en neemt onder dwang ontslag.

23 APRIL

Het schandaal-Vangheluwe barst in alle hevigheid los. De bisschop treedt af. Ook kardinaal Danneels krijgt een storm over zich heen, maar hij vindt dat hij zich niets te verwijten heeft en dat hij alleen een vriendendienst heeft bewezen aan zijn vriend, de bisschop. Hij ontkent elke beschuldiging van doofpotoperatie.

24 JUNI

De Brusselse onderzoeksrechter Wim De Troy begint met 'Operatie Kelk', na verklaringen van Godelieve Halsberghe, de voorgangster van Adriaenssens. Zij zegt dat Danneels geheime pedofiliedossiers verborgen heeft in de crypte van de Sint-Romboutskathedraal. Speurders vielen in Mechelen binnen in het aartsbisschoppelijk paleis, de Sint-Romboutskathedraal, bij kardinaal Danneels thuis en in Leuven bij de commissie-Adriaenssens. De Troy wil nagaan in welke mate de Kerk en ook kardinaal Danneels de voorbije jaren pedofiliezaken in de doofpot hebben gestopt.

De huiszoekingen veroorzaken heel wat commotie, vooral omdat ook vijfhonderd dossiers van de commissie-Adriaenssens in beslag worden genomen, waaronder het dossier-Vangheluwe. Ook het slachtoffer van Vangheluwe volgt de zaak op de voet.

JULI

Door het machtsvertoon van de speurders deed Operatie Kelk heel wat stof opwaaien. De kamer van inbeschuldigingstelling (KI) onderzocht op vraag van het parket-generaal of de Brusselse onderzoeksrechter Wim De Troy in die zaak zijn boekje te buiten is gegaan en of bepaalde van zijn onderzoeksdaden onwettig waren. De onderzoeksrechter wordt namelijk gecontroleerd door het parket-generaal van Brussel.

AUGUSTUS

Het parket-generaal zou, een week na de beslissing van de KI, bekendmaken wat de conclusies van de KI waren, maar in laatste instantie veranderde het parket-generaal van mening. Op uitdrukkelijke vraag van de onderzoeksrechter wordt de beslissing van de KI niet bekendgemaakt. Hij heeft daar wettelijk het recht toe.

Ondanks aandringen van de ontslagnemende minister van Justitie, Stefaan De Clerck (CD&V) weigerde de onderzoeksrechter te communiceren. Het onderzoek blijft in handen van Wim De Troy.

Het slachtoffer leest in de pers hoe hij plots afgeschilderd wordt als iemand die zich al jarenlang door zijn oom zwijggeld heeft laten betalen. Het bisdom Brugge bevestigt in de kranten dat Roger Vangheluwe zijn neef aanzienlijke sommen heeft betaald.

Het slachtoffer is verontwaardigd. Hij heeft nooit om geld gevraagd aan zijn oom in ruil voor stilzwijgen, en hij voelt het aan alsof men nu een boosdoener wil maken van een man die tussen zijn vijf en achttien jaar zwaar misbruikt werd. Hij stapt naar het Brusselse gerecht, waar hij het hele verhaal vertelt.

De speurders vragen het bandje met de conversaties tussen Danneels, Vangheluwe en het slachtoffer op. Het slachtoffer heeft die nooit eerder aan het gerecht laten horen. De tapes maken nu deel uit van het gerechtelijke onderzoek van onderzoeksrechter De Troy.

27 AUGUSTUS

Eind augustus blijkt dat Wim De Troy op 24 juni wel degelijk zijn boekje te buiten is gegaan: hij had geen duidelijke reden om zijn speurders in Leuven binnen te doen vallen bij de commissie-Adriaenssens en hen alle dossiers te laten meenemen. Dat is de conclusie van de Brusselse kamer van inbeschuldigingstelling (KI). Op vraag van De Troy werd daar niet over gecommuniceerd. Vrijdag 27 augustus lekte de inhoud van het arrest toch uit in het VTM-nieuws.

Het Brusselse gerecht moet alle 475 pedofiliedossiers teruggeven die eind juni in beslag werden genomen bij de commissie-Adriaenssens. Maar intussen bestaat die commissie niet meer. Voorlopig blijven de dossiers bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. De KI oordeelde dat de huiszoekingen bij kardinaal Danneels en in de Mechelse Sint-Romboutskathedraal wel wettig waren.

31 AUGUSTUS

Het Brusselse parket opent een gerechtelijk onderzoek naar schending van het beroepsgeheim na de lekken over de inhoud van het arrest van de KI in de zaak Operatie Kelk.

 
 

Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.