BishopAccountability.org
 
  De Communicatie Voorbij

De Sandaard
September 2, 2010

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=K92UQ7NP&subsection=55

Communicatie is een belangrijk instrument, maar ze kan niet alles redden, schrijft communicatie-expert ERIC POTIER. Ook niet in de affaire-Danneels.

Heeft u het ook gemerkt, de communicatiemensen bij de kerk hebben de plaats moeten ruimen voor de advocaten. Zij konden het niet meer aan. Hun inspanningen gaven niet meer het gewenste resultaat. Dat was niet verwonderlijk. De kerk heeft nooit begrepen wat goede communicatie is. Getuige daarvan het recht op antwoord dat gisteren verscheen (DS 1 september).

De kerk denkt boven de mensen en boven de publieke opinie te staan. Net als een reeks andere instellingen en organen in ons land. Politiek, justitie, magistratuur en kerk: ze denken allemaal een speciaal statuut te hebben, zodat ze de toets van de publieke opinie niet moeten doorstaan. Vorige eeuw was dat inderdaad nog zo, maar de tijden veranderen. Het is niet toevallig dat al deze instellingen erg laat het nut van communicatie ingezien hebben en deze discipline geintegreerd hebben in hun organisaties. Communicatieverantwoordelijke of woordvoerder van een bisdom of van een aartsbisdom: het zijn jobs die tot voor zeer kort niet bestonden en die de kerk onder druk van de media en de publieke opinie heeft moeten creeren.

Zaligmakend

Ondertussen heeft men ook gemerkt dat de invloed en het effect van communicatie, ook al wordt ze goed verzorgd, beperkt en eindig is. Als men de krant leest of naar tv kijkt, zou men inderdaad soms kunnen denken dat met communicatie alles kan worden opgelost. En dus ook dat communicatie verantwoordelijk is voor alles wat fout loopt. Het Fortis-debacle, de ING-miskleun bij de aankondiging van de cashbeperkingen voor zestigplussers enkele weken terug, politieke beslissingen die in opspraak komen en die politici moeten intrekken onder druk van de publieke opinie (Lange Wapper): ze zijn allemaal het gevolg van falende communicatie. Het lijkt wel of communicatie in de maatschappij van vandaag zaligmakend is en veel belangrijker dan het beleid zelf.

Deze evolutie streelt natuurlijk de ijdelheid van communicatie-experten. Dertig jaar geleden bestond deze discipline amper. Maar vandaag gaat men te ver. Men dicht communicatie mogelijkheden toe die ze in de verste verte niet heeft.

Communicatie kan in de ogen van velen grootse dingen verwezenlijken maar er zijn limieten. Een van de belangrijkste communicatieregels is dat wat krom is, niet recht te praten valt. Het zou goed zijn mochten organisaties, bedrijven, politici en andere verantwoordelijken dat opnieuw beseffen.

Ultiem middel

Ook de kerk heeft tegen deze regel gezondigd. De communicatie mislukte en het wantrouwen van de publieke opinie tegenover de kerk neemt verder toe. Wellicht heeft de kerkelijke overheid dit onlangs begrepen, want de rol van hun communicatieverantwoordelijken lijkt te zijn uitgespeeld. Bij gebrek aan goede communicatie neemt men zijn toevlucht tot het ultieme middel: de advocaat.

Het recht van antwoord van kardinaal Danneels gisteren in deze krant was een stap verder naar de afgrond. Zijn reputatie werd finaal aan diggelen geslagen. Het restje van vertrouwen dat sommigen nog misschien konden opbrengen voor kardinaal Danneels en de kerk is weg.

Dit doet mij denken aan de fout die de heer Lippens enkele maanden geleden maakte toen hij een comeback trachtte te organiseren en daarvoor een interview gaf aan twee kranten. Niets mis met die interviews an sich maar wel met de inhoud, in het licht van het verwachtingspatroon van de publieke opinie. Lippens had toen een zaak moeten doen: mea culpa slaan om een stuk geloofwaardigheid terug te winnen. In de gegeven omstandigheden was dit de enige goede en geloofwaardige boodschap. Maar hij volgde liever het advies van zijn advocaten en weigerde mordicus elke schuldbekentenis. Resultaat: de comeback was definitief over and out.

Kardinaal Danneels zal toen wellicht de krant niet gelezen hebben want hij maakt hier net dezelfde fout. Hij laat het woord aan zijn advocaat: die heeft niet als doel om geloofwaardigheid terug te winnen. Hij wil enkel het terrein voorbereiden voor de dag dat de kardinaal ooit voor de rechtbank zou moeten verschijnen. Een dubbele communicatiefout dus. Daarmee overtuigt hij niemand. Bovendien brengt hij het pijnlijk onderwerp terug onder de publieke aandacht waardoor het vertrouwen in kardinaal Danneels en bij uitbreiding in de kerk in het algemeen nog verder afbrokkelt.

ERIC POTIERWie? Communicatieadviseur CC Strategies. Wat? Er zijn limieten aan wat een goede communicatie vermag. Waarom? Wat krom is, kan men niet recht praten.

 
 

Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.