BishopAccountability.org
 
  Wat Bezielt Andre-joseph Leonard?

By Tom Cochez
The Joop
October 29, 2010

http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/wat_bezielt_andre_joseph_leonard/

Er valt moeilijk naast te kijken dat er binnen de Belgische katholieke kerk een strijd woedt. Aartsbisschop Leonard lijkt er met zijn welgekozen uitspraken alles aan te willen doen om die strijd op scherp te zetten

Aartsbisschop Andre Leonard is een hardliner binnen de Rooms-katholieke Kerk. Maar vanwaar komt de behoefte om dat om de haverklap te etaleren? Waarom provoceert hij keer op keer met uitspraken waarvan hij vooraf weet dat ze een storm van verontwaardiging zullen veroorzaken, ook binnen zijn eigen kerk? Het lijkt er sterk op dat de aartsbisschop volop bezig is met het scheiden van de schapen en de bokken.

"Wanneer de Zoon des mensen komen zal in Zijn heerlijkheid, en al de engelen met hem, dan zal Hij zitten op de troon Zijner heerlijkheid. En voor Hem zullen al de volken vergaderd worden, en Hij zal ze van elkaar scheiden, gelijk de herder de schapen van de bokken scheidt. En Hij zal de schapen tot Zijn rechterhand zetten, maar de bokken tot Zijn linkerhand" – Mattheus 25:31-33

Ruim negen maanden staat de als zeer conservatief bestempelde Andre-Joseph Leonard aan het hoofd van het aartsbisdom Mechelen-Brussel en als primaat ook aan het hoofd van de Belgische kerkprovincie. Hij werd daartoe aangesteld door paus Benedictus XVI, zelf ook strak in de leer.

Strafbaar

In die negen maanden slaagde Leonard erin om met de regelmaat van de klok uitspraken te doen die het land in rep en roer zetten. Bij zijn aanstelling werd een eerdere uitspraak van hem over homofilie in een interview voor Tele Moustique opgepikt. Daarin bevestigde Leonard dat homoseksuelen abnormaal zijn. Achteraf ontspon zich een semantische discussie. Volgens Leonard sprak hij enkel over het gedrag en niet over de persoon. Spelen op het woord. Het is een techniek die de Belgische kerkleider wel vaker toepast.

Eind maart stapte de aartsbisschop door de straten van Brussel mee in de Mars voor het Leven. Abortus, zo betoogde de primaat van de Belgische kerkprovincie, zou opnieuw strafbaar moeten worden gemaakt in ons land. Het was niet de eerste keer en het zou ook niet de laatste keer zijn dat Leonard zich met wereldlijke zaken inliet. Kort daarna, tijdens zijn eerste paashomilie als aartsbisschop van Mechelen-Brussel, hield hij alweer een pleidooi voor de bescherming van het ongeboren leven.

Orthodoxie

Op 10 mei haalde de aartsbisschop opnieuw de krantenkoppen. Deze keer met een uitspraak voor zuiverdere godsdienstlessen. "De godsdienstlessen zijn al lang geen godsdienstlessen meer, maar een allegaartje van levensbeschouwelijke dingen", liet Leonard optekenen. "Er zijn evenveel verschillende lesinhouden en handboeken als er leerkrachten zijn. Ik wil daar opnieuw een lijn in." Toeval of niet: Leonard deed die uitspraak meteen na zijn bezoek aan het Vaticaan.

Vast staat dat paus Benedictus XVI aan Mgr. Leonard niet alleen een vriend, maar ook een medestander heeft in zijn niet aflatende strijd voor meer orthodoxie in de katholieke leer. Toen het Vaticaan zich begin deze maand scherp verzette tegen de toekenning van de Nobelprijs voor geneeskunde aan IVF-pionier Robert Edwards sloot de kritiek van de paus alweer naadloos aan bij de houding van Leonard.

Opzien

Minder bekend is dat Mgr. Leonard, als bisschop van Namen enkele jaren terug een audit bestelde naar de 'bio-ethische praktijken' aan de UCL in Louvain-la-Neuve. Op vraag van Leonard stelde specialist Philippe Caspar een rapport op, bestemd voor Rome, over de "onverenigbaarheid van een aantal werkzaamheden aan de UCL op het vlak van bio-ethiek en de kerkelijke leer". Pittig detail: de rechtbank veroordeelde Leonard uiteindelijk tot de som van 121.868 euro omdat hij niet zou hebben betaald voor de audit.

Veel meer opzien baarde de uitspraak van Leonard over hiv. In het boek Mgr. Leonard – Gesprekken omschrijft de aartsbisschop aids als "een vorm van immanente gerechtigheid". Ook daarna ontspon zich een semantische discussie over wat de aartsbisschop nu precies bedoelde met zijn uitspraak. Maar net zoals alle keren daarvoor wist Leonard vooraf perfect wat de impact zou zijn van zijn uitspraak.

Mokerslagen

Gisterenavond was het opnieuw raak. In een uitzending van het RTBF-programma Questions a la Une liet Leonard verstaan dat gepensioneerde pedofiele priesters niet noodzakelijk voor de rechtbank moeten worden gedaagd. Leonard wil naar eigen zeggen meer menselijkheid en minder wraak. Net zoals na zijn uitspraak over aids lokt ook deze uitspraak felle reacties uit. En net zoals vorige keer wrong zijn woordvoerder, Jurgen Mettepenningen, zich in allerlei bochten om te benadrukken dat justitie in de eerste plaats haar werk moet doet.

Nu moet gezegd dat Leonard met het losbarsten van de pedofilieschandalen in de kerk bij zijn aantreden niet meteen een cadeau op zijn bord kreeg. Het uitlekken van het jarenlange seksuele misbruik door bisschop Roger Vangheluwe en het shockerende rapport van de commissie-Adriaessens over structureel seksueel misbruik in de Kerk, kwamen aan als mokerslagen.

Conservatieve opvolgers

Maar daarnaast zou de zaak-Vangheluwe om nog een andere reden hard zijn aangekomen bij Mgr. Leonard. Progressieve stemmen binnen de kerk wijzen erop dat het ongeplande ontslag van Vangheluwe de plannen die Rome had met de kerkprovincie Belgie danig in de war heeft gestuurd.

De zeventigjarige Leonard zou in de eerste plaats aangesteld zijn om tijdens zijn per definitie relatief korte primaat (pensioen op 75 jaar) vier pensioengerechtigde Belgische bisschoppen door conservatieve opvolgers te vervangen: de bisschop van Brugge, de bisschop van Luik, de hulpbisschop voor Vlaams-Brabant en Mechelen en de vervanger van Leonard in Namen. Mocht Leonard nog iets langer aanblijven dan zou hij ook nog opvolging voor de bisschop van Gent en de hulpbisschop voor Waals-Brabant kunnen 'overzien'.

Afwijzende reacties

Het onverwachte ontslag van Van Gheluwe als bisschop van Brugge zette echter een carrousel van snelle en onverwachte benoemingen en doorschuifoperaties in werking die het plan verstoorde om de komende jaren rustig maar vastberaden 'progressieve' bisschoppen in te ruilen voor 'conservatieve' opvolgers en op die manier de kerkprovincie Belgie opnieuw orthodoxer in de leer te krijgen.

Op het terrein zijn er in ieder geval signalen dat die strijd tussen conservatieven en progressieven wel degelijk aan de gang is. De voorbije maanden konden we nooit eerder vertoonde afwijzende reacties van andere bisschoppen noteren. Er kwam onder meer een pleidooi om het celibaat op te heffen en ook in heel wat parochies worden de uitspraken van Leonard zwaar op de korrel genomen.

Ketters

Maar ook de andere kant roert zich. In een petitie ter ondersteuning van Leonard kreeg de aartsbisschop de steun van de conservatief-katholieke vleugel van het Vlaams Belang. Vanuit diezelfde hoek kwam ook de oproep tot een tabula rasa, een "complete verwijdering van de zichzelf met het predikaat katholiek roemende kerkelijke middenorganisaties van leken uit de boezem van de kerk". Bisschoppen zoals Josef De Kesel (de opvolger van Van Gheluwe in Brugge), Patrick Hoogmartens en Luc Van Looy, die pleiten voor vrouwelijke priesters of stabiele homoseksuele relaties verdedigen, worden openlijk gebrandmerkt als 'ketters' omdat ze "het depositum fidei, de geloofsschat, op onaanvaardbare en heterodoxe wijze hebben voorgesteld".

Er valt moeilijk naast te kijken dat er binnen de Belgische katholieke kerk een strijd woedt. Andre-Joseph Leonard lijkt er met zijn welgekozen uitspraken alles aan te willen doen om die strijd op scherp te zetten. Om de schapen van de bokken te scheiden.

Dit artikel is eerder verschenen op de Belgische opiniesite Apache

 
 

Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.