BishopAccountability.org
 
  Dit Lijkt Wel Het Proces Van De Kerk

De Standaard
December 17, 2010

http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=1J33RN5J

BRUSSEL - Advocaat Paul Quirynen, die de bisschoppen bijstaat in de Kamercommissie seksueel misbruik, is niet blij met de manier waarop zij worden aangepakt. 'Ik heb soms echt het gevoel naar een kruisverhoor te zitten luisteren dat grenst aan het populisme.'

Van onze redacteur

Goed een maand is de bijzondere commissie seksueel misbruik in de Kamer bezig. De voorbije week werden alle bisschoppen gehoord. Volgende week komen nog kardinaal Godfried Danneels en aartsbisschop André-Joseph Léonard aan bod. Paul Quirynen, die als advocaat de bisschoppen op de commissie heeft voorbereid, houdt zijn hart al vast voor dinsdag, wanneer Danneels wordt gehoord.

'De kardinaal zal zichzelf zijn', zegt Quirynen. 'Maar ik vrees dat de politici, nadat het gerecht dat deze zomer al heeft gedaan, hem een tweede keer aan het kruis zullen willen nagelen. Ik hoop dat ze Danneels niet als beschuldigde zullen beschouwen. De kardinaal heeft erg zijn best gedaan. Hij was het die gepleit heeft om de commissie Halsberghe op te richten. Ik verwacht van de politici ook dat ze respect tonen voor degenen die de titel van kardinaal en aartsbisschop dragen.'

De oproep komt er niet toevallig. Quirynen zag de voorbije week vanop de publiekstribune hoe de bisschoppen door de commissieleden werden aangepakt. Dat was niet altijd even fatsoenlijk, vindt hij. 'Ik heb begrepen dat de commissie onder de indruk is van de ernst waarmee de bisschoppen het probleem hebben aangepakt. De voorbije maanden hebben ze een serieuze bocht gemaakt en doen ze er alles aan om de adviezen van het rapport-Adriaenssens te volgen. Toch heb ik soms het gevoel naar een kruisverhoor te zitten luisteren dat grenst aan het populisme.'

Wie verwijt u dan populisme?

'Het debat moet genuanceerd worden gevoerd. Maar soms is er een gebrek aan nuance. Als ik een commissielid hoor roepen dat de bisschoppen elke priester die strafrechterlijk is vervolgd en is gestraft ook nog eens consequent zijn priesterambt moeten afnemen, dan zeg ik: dat gaat heel ver. Dat is weinig menselijk. Een ander commissielid zegt dat het voor de Kerk prioritair moet zijn om alle slachtoffers tot de laatste euro te vergoeden, ook als de feiten van misbruik verjaard zijn. Ook dat is makkelijk gezegd.'

'De commissie mag niet vergeten dat de bisschoppen vrijwillig meewerken, dat ze heel geëngageerd zijn. En toch krijgen ze van de voorzitster (Karine Lalieux van de PS, red.) de vraag onder de neus of ze zich voorbereid hebben. Natuurlijk hebben ze zich voorbereid. Dat lijkt me logisch als je een helder betoog wil vertellen. Maar uit die vraag sprak veel achterdocht, ja zelfs een gevoel van vijandelijkheid, alsof alles georchestreerd zou zijn. Dat is jammer, want de bisschoppen spreken vrijuit en met overtuiging.'

Maar u moet toch toegeven dat verschillende bisschoppen minstens de indruk wekken dat ze niet het achterste van hun tong laten zien? Monseigneur Luc Van Looy bijvoorbeeld maakte woensdag een slechte beurt door te zeggen dat misbruik steeds naar het gerecht moet, om dan meteen te moeten toegeven dat hij zelf zes zaken niet heeft doorgestuurd.

'Ik vind het spijtig dat men daar op focust. Dat zijn details. Ik heb met monseigneur Van Looy alle dossiers van seksueel misbruik in zijn bisdom overlopen. Hij heeft daar steeds correct gehandeld. Het klopt dat hij de laatste weken nog enkele brieven over misbruik heeft gekregen en dat hij heeft geaarzeld om daar iets mee te doen. Maar het ging over dossiers van daders die al lang overleden waren en die dus geen acuut gevaar meer betekenden.'

'Het lijkt me normaal dat de bisschoppen zenuwachtig zijn en dat ze dan al eens dingen zeggen die onjuist zijn of verkeerd overkomen. Dat geeft dan de indruk dat ze iets willen verzwijgen. Dat is onjuist. Het is dan ook jammer dat ze daarop worden gepakt.'

'Maandag bijvoorbeeld werd ook de indruk gewekt dat monseigneur Johan Bonny, bisschop van Antwerpen, nog een pedofiele priester zou onderhouden. Ja zeg, het klopt dat hij een priester uit Peru heeft teruggehaald, hem preventief heeft geschorst en nog zijn appartement betaalt. Maar dat is de verantwoordelijkheid van de bisschop. We blijven toch medemensen. Zulke details worden telkens uitvergroot, terwijl voor de boodschap van de bisschoppen weinig aandacht is.'

'Ik hoop dat iedereen de getuigenis van monseigneur Jozef De Kesel, bisschop van Brugge, heeft gehoord. Hij heeft zich vrijmoedig en kwetsbaar getoond door toe te geven dat hij de voorbije maanden veel heeft geleerd over hoe de samenleving functioneert. Hij wist niet dat het leven zo ingewikkeld was en dat seksualiteit zo ingrijpend kon zijn.'

Maar hun verhaal blijft toch warrig? Als het over schadevergoedingen gaat, blazen de bisschoppen warm en koud.

'De commissie is nog niet klaar met haar werk. Ook voor de Kerk zijn er nog zoveel factoren die onbekend zijn. Niemand die weet wat de dossiers van seksueel misbruik precies inhouden en wat de schadeclaims zullen zijn. Voor je over schadevergoedingen spreekt, moet je het probleem kennen. Elke uitspraak over schadevergoedingen moet daarom omzichtig zijn. Anders loop je het risico dat sommige slachtoffers ervan zullen profiteren. Er mag gerust waakzaamheid daarover zijn. Het valt me op hoe sommige commissieleden de elementaire regels van de burgerlijke aansprakelijkheid miskennen. Sommigen doen alsof de Kerk een verzekeringsmaatschappij is voor al haar priesters. Dat is niet zo.'

Op de vragen of de bisschoppen al gehoord hadden van de orders uit Rome om over pedofiliezaken te zwijgen, zeiden zij van niet. Ook van de canonieke regel dat misbruikdossiers tien jaar na afhandeling moeten worden vernietigd hebben de bisschoppen nog niet gehoord. Is dat geloofwaardig?

'Wanneer iemand bisschop wordt, wordt hij plots geacht alles te kunnen. Hij moet bisschop, jurist, psychiater, bemiddelaar en manager zijn. Niet alle bisschoppen hebben een juridische achtergrond. Nu komt dat allemaal naar boven. Het canoniek recht is ingewikkeld en niet eenduidig. Elke burger wordt ook geacht het wetboek te kennen, maar kent niet alle artikelen.'

'Dit aan de bisschoppen aanwrijven of als argument gebruiken om het proces van de Kerk te maken, is volgens mij het bewijs van een gebrek aan kennis over de organisatie en de structuur van de Kerk en over het gebrek aan inzicht in de maatschappelijke en pastorale opdrachten van sommige mensen. Er is op zijn minst een communicatieprobleem in de commissie. Alles is ingewikkelder dan sommige commissieleden het willen laten uitschijnen. Het is normaal dat er veel aandacht gaat naar het misbruik in de Kerk. We mogen dat niet wegmoffelen. Maar dit lijkt soms het proces van de Kerk. De commissie mag niet vergeten om lessen te trekken voor de hele samenleving.'

 
 

Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.