Wat Mankeren Wij?

Katholiek Nieuws
May 6, 2012

http://www.katholieknieuwsblad.nl/commentaar/item/2027-wat-mankeren-wij?.html

Wim Deetman had het al gezegd: het seksueel misbruik in de katholieke Kerk vormt 'slechts' een fractie van een veel bredere maatschappelijke realiteit. En dat je het celibaat niet de schuld van het misbruik kunt geven.

'Dat zegt ie natuurlijk om zijn kerkelijke opdrachtgevers een beetje te troosten', hoorde je sommigen denken. Maar is seksueel misbruik voornamelijk een ding uit het verleden; toen de roomse nog onaantastbare clerici nog veel invloed hadden op alle plekken in de samenleving?

Nee, blijkt nu weer eens bij het uitlekken van het onderzoeksrapport over seksueel misbruik in jeugdinstellingen en de pleegzorg. Het onderzoek is gedaan in opdracht van de Commissie Samson die, naar analogie met de Commissie Deetman, misbruik onderzoekt van kinderen die onder overheidstoezicht staan/stonden.

Kinderen in instellingen of pleeggezinnen lopen drie keer zoveel kans op seksueel misbruik dan hun fortuinlijker leeftijdsgenoten. Zijn ze geestelijk wat minder ontwikkeld of weerbaar, dan is die kans tien keer zo groot.

Het gaat daarbij niet over de wilde jaren '60 of '70, maar over de periode 2008-2010, waarin volgens de onderzoekers misbruik in de jeugdzorg "schokkend vaak" voorkwam.

Wat blijkt? Het misbruik van nu vertoont precies dezelfde patronen als het kerkelijk misbruik: mensen, in casu jeugdhulpverleners en pleegouders, van wie men verwachtte dat zij het beste voor hadden met de hun toevertrouwde kinderen, blijken roofdieren. Meer nog dan in de Kerk blijken er allerlei strenge protocollen ter voorkoming van misbruik te bestaan. Die worden echter genegeerd omdat ze niet kunnen worden opgelegd.

Ook blijken de hulpverleners in ernstige staat van ontkenning: terwijl personeel en hun jeugdige cliënten dezelfde vragen kregen voorgelegd, vermoedden de eersten dat ruim drie op de duizend cliënten misbruikervaringen heeft terwijl uit de antwoorden van de jeugdigen zelf het schrikbarende aantal van 188 op de duizend valt af te leiden. Dat er grote angst moet heersen blijkt uit het feit dat de helft van de slachtoffers zelfs anoniem geen namen durft te noemen.

Maar waar Deetman onmiddellijk aan de slag kon en alle medewerking kreeg van de terecht geschrokken 'daderorganisatie', zoals de Kerk geregeld wordt afgeschilderd, stuitte Riek Samson op tegenwerking van jeugdzorginstellingen. Die voerden aan dat het onderzoek de belangen van de kinderen (!) zou schaden. Daardoor is de eindrapportage vertraagd en hebben de onderzoekers minder kinderen kunnen spreken.

Hoewel we blij mogen zijn dat misbruik nu geen 'katholiek ding' meer genoemd kan worden, overheersen verbijstering, woede en droefheid over deze nieuwe morele nederlaag. Terecht vroeg Wim Deetman zich bij de presentatie van zijn rapport af: 'Wat er toch aan de hand is met onze samenleving?'.

De Kamercommissie die zich de afgelopen maanden zo ferm uitsprak over het kerkelijk misbruik zal nu moeten bewijzen hoe dapper ze in werkelijkheid is. En ook: hoe diep wil men in de eigen buidel tasten? Want als men zo ferm spreekt over zaken uit het verre verleden, hoe hard zal men dan moeten oordelen over misbruik anno nu in overheidsinstellingen?

Maar als ik Riek Samson was zou ik met de publicatie wachten tot verkiezingen en formatie achter de rug zijn.