Hoe Kinderen Tegen Seksueel Misbruik Beschermd Kunnen Worden

De Morgen
August 17, 2012

http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/Opinie/article/detail/1487090/2012/08/17/Hoe-kinderen-tegen-seksueel-misbruik-beschermd-kunnen-worden.dhtml


Het geven van bemoediging, een opbeurend woord of een eenvoudig gebaar is voor kinderen heilzaam en zorgt voor een warme, familiale sfeer die hen positief stimuleert

Geachte mevrouw en mijnheer,

Uw open brief (DM 16/8) heeft mij ten zeerste aangegrepen. Vooreerst om de waardigheid waarmee u de pijnlijke persoonlijke getuigenis hebt gebracht. In alle nederigheid wil ik mijn sympathie en beperkte empathie betuigen voor het grote verdriet dat u treft.

Als moeke van vier en oma van zes kan ik enkel een grote dankbaarheid hebben voor het feit dat dergelijke ingrijpende persoonlijke gebeurtenissen zich niet hebben voorgedaan bij wie mij dierbaar zijn. Om deze reden wil noch wens ik, in het verlengde van wat ik vroeger heb verklaard, enige beoordeling formuleren naar de eigen opstelling van de betrokkenen, slachtoffers, ouders, familieleden.

Toch voel ik mij aangesproken in mijn functie naar de oproep die u formuleerde om na te denken 'over hoe kinderen beschermd kunnen worden tegen seksueel misbruik'.

Zodra het rapport van professor Adriaenssens publiek werd gemaakt en de volheid van de problematiek duidelijk werd, heeft het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (VSKO), waarvoor ik de verantwoordelijkheid draag, een mededeling verzonden naar alle onderwijsinstellingen een mededeling verzonden onder de titel 'Omgaan met kindermisbruik in onderwijs of internaat'. We wilden een draaiboek aanbieden aan onze leden in het geval signalen van kindermisbruik in hun instelling werden gegeven. De zorg om respect te betuigen en medeleven met de gewezen slachtoffers staat daarin centraal, naast de begeleiding van deze slachtoffers naar de bevoegde instanties. Daarnaast wordt het juridische kader geschetst van mogelijkheden om als instelling op te treden naar de vermoedelijke daders.

Als organisatie zijn we dan een stap verder gegaan. Op mijn uitdrukkelijk verzoek, in de eerste plaats aan de verantwoordelijken voor de werking van onze internaten, is in juni 2011 een visietekst 'deontologie van de internaatsmedewerker' gefinaliseerd.

Die tekst wil een ethisch kader aanreiken waarbinnen de relatie internaatsmedewerker-interne in de dagelijkse werk- en leefsituatie gestalte krijgt. Het internaat is een plaats die door de aard van haar werking en activiteiten risico's biedt voor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Internaatmedewerkers en internen kunnen samenzijn in een context die dit gedrag mogelijk maakt: slaapkamers of -zalen, douches, de EHBO-kamer. Een internaatsmedewerker kan vanuit zijn functie ook gevraagd worden om een interne te verzorgen of aandacht te hebben voor zijn zorgvragen, wat een zekere vertrouwelijkheid of zelfs intimiteit met zich meebrengt. Een deontologie in verband met mogelijk grensoverschrijdend gedrag was dan ook aangewezen.

Eerbied en respect

Er dient tevens een evenwicht te worden behouden tussen afstand en nabijheid. Het geven van bemoediging, een opbeurend woord of een eenvoudig gebaar is voor kinderen heilzaam en zorgt voor een warme, familiale sfeer die hen positief stimuleert.

In de omgang tussen internaatmedewerkers en internen stellen we eerbied en respect centraal. Individuele internen worden steeds in het kader van de opdracht 'opvoeder zijn' benaderd en gerespecteerd in hun eigenheid, hun mogelijkheden en hun kwetsbaarheid.

Vanuit een visietekst werden ook werkmethoden en vragenlijsten opgesteld, die het gesprek in thema's van opvoeders over deze thematiek mogelijk maken. Tevens werd een uitnodiging geformuleerd naar andere geledingen in het katholiek onderwijs om een gelijkaardig, geeigend document voor te bereiden.

Deze visietekst werd met een persmededeling aan alle mediakanalen doorgegeven. Behalve een korte melding van deze tekst in een krant en een interview in het Radio 1-programma De ochtend werd aan dit initiatief geen aandacht geschonken.

Een en ander kadert in de mededeling, die ik als directeur-generaal van het VSKO in oktober 2010 heb geformuleerd:

"Met ontsteltenis en afgrijzen kunnen we niet anders dan vaststellen dat tot op vandaag de ernst van de feiten en de impact op het leven van slachtoffers schromelijk werd onderschat. We erkennen een historische schuld ten overstaan van al die slachtoffers en buigen het hoofd voor hun diepe wonden.

De publicatie van het rapport Adriaenssens heeft ons voor een verpletterende verantwoordelijkheid geplaatst om alles te doen wat in onze mogelijkheden ligt opdat dergelijke feiten zich vandaag noch morgen zouden kunnen herhalen. Het VSKO en ikzelf willen met overtuiging deze opdracht op ons nemen."