ITALIAANSE KRANTEN VEROORDELEN FINANCIEEL WANBEHEER VATICAAN

KerkNet
November 4, 2015

http://kerknet.be/actua/nieuws_detail.php?nieuwsID=135220

BRUSSEL (KerkNet/I.Media) – Italiaanse kranten berichten in het vooruitzicht van de publicatie van de boeken van de journalisten Gianluigi Nuzzi en Emiliano Fittipaldi (het boek 'Hebzucht') uitvoerig over mogelijk financieel wanbeheer, zowel bij de Heilige Stoel als in Vaticaanstad. Beiden zouden hun boek zonder medeweten van elkaar geschreven hebben. Vandaag woensdag stelt Gianluigi Nuzzi, die eerder al aan de basis lag van 'Vatileaks', zijn nieuwe boek 'Via Crucis' (Kruisweg) voor. Sleutelfiguur in de hele zaak is de Spaanse Opus Dei-priester Lucio Angel Vallejo Balda, die aan het hoofd stond van de commissie die door paus Franciscus belast was met de financiële hervormingen en die besloot een reeks documenten openbaar te maken toen hij aan de kant werd geschoven. De persdienst van het Vaticaan reageerde maandag al erg afwijzend op de publicaties, omdat die slechts een tendentieus en onvolledig beeld geven van het financiële beheer tot aan de hervorming van paus Franciscus. Vandaag zei pater Lombardi, de verantwoordelijke van de persdienst van het Vaticaan, dat de meeste informatie in de boeken door de hervorming van paus Franciscus al lang achterhaald is.

De beschuldigingen in beide boeken zijn niet mals. Zo is er sprake van een buffet met Italiaanse prominenten bij de heiligverklaring van de pausen Johannes XXIII en Joannes Paulus II, dat ruim 18.000 euro heeft gekost. Emiliano Fittipaldi beweerde in een interview met 'Il Fatto Quotidiano', een programma op een van de zenders van Berlusconi, dat 400 miljoen euro van het geld dat werd omgehaald voor liefdadigheidswerken voor de armen, de zogeheten Sint-Pieterspenning, werd doorgestort naar een rekening voor de noden van de Romeinse curie. Daarmee zou onder meer het dure appartement van kardinaal Tarciso Bertone, de voormalige staatssecretaris van de Heilige Stoel, zijn gefinancierd. Fittipaldi vestigt er de aandacht op dat Bertone niet de enige hooggeplaatste geestelijke was die een heel luxueus uitgerust appartement met een oppervlakte van 400 tot meer dan 500 vierkante meter betrok en die dit weigerde te verlaten. Huurgelden kunnen aan de Spaanse Trappen oplopen tot 10.000 euro per maand. Ter vergelijking: de bescheiden vertrekken van paus Franciscus in het gastenhuis van Santa Martha meten 50 vierkante meter.

Gianluigi Nuzzi onthulde, nog voor zijn persconferentie van vandaag, al in de krant 'Corriere della Sera' dat ook in de boekhouding van de supermarkt en de apotheek in Vaticaanstad opvallende financiële tekorten zijn, waarvoor er geen verklaring is. Voor de supermarkt is er een onverklaarbaar tekort voor een bedrag van 700.000 euro en voor de apotheek ruim 300.000 euro. Ook bij het 'Ospedale Pediatrico Bambino Gesu', een van de beste en bekendste kinderziekenhuizen van Italië, zijn er onregelmatigheden. Zowel Gianluigi Nuzzi als Emiliano Fittipaldi klagen aan dat financieel wanbeheer en geldverspilling schering en inslag waren tot aan de financiële hervorming, die door paus Franciscus met kracht en aanvankelijk ook veel weerstand werd doorgedrukt. Nuzzi verwijst naar (afgeluisterde) vergadering in 2013 van paus Franciscus met leden van Cosea. Daarin klaagde de paus aan dat de kosten en uitgaven niet langer onder controle waren en hij veroordeelde dat de uitgaven voor medewerkers in een periode van 5 jaar met 30% waren gestegen. Vele mensen die betaald werden, stonden nergens op de loonlijst van de personeelsleden van het Vaticaan en Vaticaanstad. Franciscus spreekt zijn verbazing uit over de lichtzinnigheid en het gemak waarmee rekeningen werden betaald en klaagt het gebrek aan controles en ontspoorde uitgaven aan. Op diezelfde bijeenkomst werd het gebrek aan transparantie bij aanbestedingen aangeklaagd en werd er op aangedrongen om voortaan een beroep te doen op bedrijven die eerlijk zijn en die werken aan een eerlijke marktprijs.

Vele van de praktijken, zoals het manifeste gebrek aan transparantie bij lonen en aanbestedingen of toewijzing van fondsen, zijn nog steeds schering en inslag in Italië. Verontrustend is dat die praktijken, die recent overigens ook tot het aftreden van de burgemeester van Rome hebben geleid, konden doordringen tot op dit bestuursniveau in het Vaticaan. De omvang die nu duidelijk wordt, is wellicht ook de reden waarom paus Franciscus al van bij het begin van zijn pontificaat zo vastbesloten werk heeft gemaakt van de financiële hervormingen en herschikking van het bestuursapparaat, evenals het streven naar transparantie, waarbij ook het Instituut voor Religieuze Werken, zeg maar de bank van het Vaticaan, ingrijpend werd hervormd. Paus Benedictus XVI, die bij zijn aantreden een hervorming en afslanking van de Romeinse Curie had aangekondigd, had zelf op het einde van zijn pontificaat de aanzet gegeven tot deze hervorming. Maar hij bevond zich in een lastige en delicate positie omdat hij eerst als prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en later als paus, zo sterk was vervlochten met dat bestuursapparaat van het Vaticaan. Allicht lag het falen in het doorvoeren van die hervorming mee aan de basis gelegd van zijn aftreden.